GELİŞMELERİ KAÇIRMA KORKUSU VE DİNDARLIK İLİŞKİSİ
Arzu Tacer
Doktora Öğrencisi/Öğretmen
Atatürk Üniversitesi/MEB
İlahiyat Fakültesi
E-posta: arzutacer25@hotmail.com
Orcid: 0000-0002-5287-6771
Muhammed Kızılgeçit
Atatürk Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi
E-posta: mkizilgecit@atauni.edu.tr
Orcid: 0000-0002-8914-5681
Ö z e t
Teknoloji baş döndürücü bir şekilde gelişmekte ve insanlığı etkilemektedir. Özellikle internet boş zaman geçirme, eğlence ve sosyalleşme aracı olarak yaşamımızın merkezinde bulunuyor. Ancak sosyal medya kullanımı olumsuz sonuçlara yol açarak, biyolojik, sosyal, nörolojik birçok probleme gebedir Aynı zamanda kişi sosyal desteği, duygusal ihtiyaçlarının karşılanmasını da sanal platformlardan elde etmeye çalışabilir. Günümüzde artık bağımlılıklar siberpsikoloji bağlamında madde bağımlılığı ve davranışsal bağımlılıklar olarak iki kategoride incelenmektedir. Madde ve alkol bağımlılığının ortak noktası olan haz ve dürtü kontrolündeki bozulmalar aynı şekilde davranışsal bağımlılıklarda da görülmektedir. Alan yazında davranışsal bir bağımlılık olarak görülen FOMO(Fear of missing out) ; fırsatı kaçırma, bir şeylerden eksik kalma, sosyal etkileşim veya başka bir tatmin edici olayı kaçırmayla ilgili takıntılı bir endişe olarak tanımlanmaktadır. FOMO problemli internet kullanımına yol açabileceği gibi bunun tam tersi de söz konusu olabilir. Gelişmeleri Kaçırma korkusu (Fear of missing out), sosyal medya hesaplarını sürekli kontrol etme, internetten uzak kalınca kaygı-endişe vb. yoksunluk belirtileri gösterme gibi davranışsal bağımlılıkların özelliklerine uymaktadır. Din ise hayata anlam katma, sosyal ve duygusal destek işlevleriyle bu tarz davranışsal bağımlılıkların çözümü için imkanlar barındırmaktadır. Bu çalışmamızda dindarlık ve FOMO arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Araştırmada betimsel istatistiklerin yanı sıra demografik değişkenlere göre dindarlık, gelişmeleri kaçırma korkusu değişkenlerindeki farklılaşmalar ele alınmıştır. Çalışmanın örneklemi 188 kişiden oluşmaktadır. Katılımcıların 50’si (%26,6) erkek, 138’i (%73,4) kadındır. Örneklemin yaş aralığı 15 yaş üstüdür. Medeni durumda çoğunluğun evli (%52,7); yerleşim yerinin en çok büyükşehir (%69,1); ailenin gelir durumunun çoğunlukla orta (%53,2); eğitim durumunda çoğunluğun lisans(%59,6) ve yaş değişkenin de 31-44 yaş aralığının (%45,7)çoğunlukta olduğu görülmektedir. Çalışmada dokümantasyon ve ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Dindarlık; cinsiyete, medeni duruma, yaşa, eğitim durumuna ve gelir durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Dindarlık yerleşim yeri değişkeni arasında ise anlamlı farklılık bulunmuştur. Gelişmeleri kaçırma korkusu; cinsiyete, yaşa, medeni duruma ve günlük sosyal medyayı kontrol etme sıklığına göre anlamlı farlılık göstermemiştir. Gelişmeleri kaçırma korkusu ilkokul ve lise mezunlarında yüksek bulunmuştur. Sosyal medyayı 3-5 saatin üzerinde kullananların glişmeleri kaçırma korkusu skorları yüksektir.
A n a h t a r k e l i m e l e r: Din psikolojisi • Din • Davranışsal bağımlılık • Gelişmeleri kaçırma korkusu• Siber Psikoloji
PDF: